Strépy-Thieu

Ronde van 17 km. langs 5 bootliften. De tocht wordt jaarlijks georganiseerd door Kayak Club de Thieu. Geen overdraagpunten.

Geschiedenis

Het Canal du Centre (Centrumkanaal) is met de vier scheepsliften na de Eerste Wereldoorlog in 1917 gereed gekomen. Het verbindt Mons (Bergen) met het Kanaal Brussel-Charleroi en heeft een lengte van 20,9 km. Het kanaal was van belang voor de kolenmijnen in het gebied, dat bekend stond als "pays noir", ofwel het zwarte land. Plannen voor een kanaal bestonden al langer, maar het probleem was dat 17 sluizen nodig zouden zijn. De kosten van de bouw, maar ook de tijd die schepen voor het schutten kwijt zouden zijn vormden een belemmering. In die tijd had de Engelse ingenieur Clark de hydraulische scheepslift uitgevonden. De eerste werd in 1875 gebouwd bij Anderton en verbond het Trent and Mersey Kanaal met de rivier Weaver. Deze lift had een ingenieuze hydraulische contructie die de twee waterbassins in evenwicht hielden (zgn. communiserende vaten). Als de ene lift omhoog gaat, gaat de andere omlaag. Er was geen machine nodig. Besloten werd vier van deze liften achter elkaar te bouwen om het kanaal te kunnen realiseren. Ze moesten even groot zijn als de toen gangbare maat voor sluizen 45 x 5,8 meter en geschikt voor schepen tot 350 ton (spits, Frans: péniche).
In een poging de mijnbouw en industrie in het gebied te redden werd in 1977 besloten de vier liften te vervangen door een grote lift met onafhankelijk werkende bassins en geschikt voor boten tot 1350 ton. Een nieuw breder kanaal, een aquaduct en de nieuwe scheepslift kwamen in 2002 gereed. De kosten waren 4 keer de oorspronkelijke raming. Toen waren echter de kolenmijnen inmiddels gesloten, en ook veel van de industrie. Hierdoor werd de scheepslift maar heel weinig gebruikt. Hij kwam op de zogenaamde lijst "grands travaux inutiles" (grote nutteloze werken). Maar nu, 15 jaar later, zijn de oude scheepsliften gerestaureerd en weer werkzaam. Samen met de nieuwe scheepslift staan ze op de Unesco Wereld Erfgoed Lijst. Het is een touristische attractie geworden. Ook het tonnage van schepen die passeren neemt ieder jaar toe.
Het gebied heeft groot potentieel voor tourisme. Er zijn mooie landschappen, en er is nog veel te zien van het industriële verleden. In 2012 vulde ik een hele website met foto's. Ik heb ook erg genoten van fietstochten langs het Centrumkanaal, het Kanaal Brussel-Charleroi en vooral ook langs de rivier de Sambre. Bij het aquaduct van het Centrumkanaal is een nieuw hotel met restaurant gebouwd.

Jaarlijkse tocht

Ieder jaar organiseert de Kayak Club de Thieu een tocht over het Canal du Centre (Centrumkanaal) en het oude historisch kanaal langs de grote boot-lift te Thieu, en vier historische bootliften in het oude kanaal. Juni 2017 was ik in de gelegenheid mee te varen. Daarvan deel ik hier wat informatie en foto's.

Vanaf Brussel rijd je zuidwaarts over de R0 / A7 in de richting Mons (Bergen), Lille en Parijs. Neem afslag 21 (Canal du Centre Ascenseurs). Je komt over twee rotondes, Volg de richting Asc. Strépy-Thieu via de N522. Dan ga je rechtuit langs de grote bootlift. Bij de volgende rotonde ga je rechtsaf naar Thieu. Bij de T-splitsing (bij een kerk) ga je linksaf. Vervolgens over de brug gelijk rechtsaf.
Er zijn geen voorzieningen voor kajaks. Je gaat te water langs een trap aan de steile kant. Het is handig een touw aan de kano te hebben. Een paar extra handen kunnen helpen te voorkomen dat je krassen oploopt. Er is een reling die je kunt vastpakken bij het instappen.

Vanaf het instappunt is het een kort stukje varen naar de grote bootlift. Deze is enorm groot en het is een indrukwekkende ervaring 73 meter omhoog getild te worden. Maar het verloopt allemaal heel rustig: geen rimpeltje op het water. Vanaf de boot-lift volg je het brede kanaal. Je gaat over een quaduct en na 6,5 km. ga je rechtsaf het oude kanaal op. Na 1.6 km. kom je bij lift nummer 1. Net hier voorbij is aan de rechterkant Cantine des Italiens. Deze picknick plaats/ restaurant/ museum is bij de barakken waar vroeger Italiaanse gastarbeiders werden gehuisvest. Er is hier ook verhuur van electro-boten. Vanaf bootlift 1 is het 2,8 km naar de volgende bootlift. Je komt door het dorp Houdeng-Aimeries. Liften 2 en 3 komen vlak na elkaar. De afstand naar lift 4 is dan nog 3,3 km. Onderweg zie je rechts in de verte de grote nieuwe bootlift. De tocht eindigt bij het bassin onder aan lift 4. De kade is tamelijk hoog. Als je lang bent kun je de bolder beetpakken en je hieraan omhoog trekken. Ik ben echter niet zo groot, en dan komt het op vindingrijkheid aan. Ik wierp een touw om de bolder en trok me hieraan op tot ik de bolder kon vastpakken. Denk eraan dat je maar een kant op gaat, en dat is omhoog :-) Op je buik liggend kun je de kano pakken en omhoog tillen. Een kanosteiger zou hier echt wel handig zijn.....

Ik kan terugkijken op een geweldige ervaring en ik wil de mensen van Kayak Club de Thieu bedanken dat ze deze tocht mogelijk maken.

Canal du Centre